تغییرات مکانی برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک سطحی در شکل های اراضی مختلف دشت تبریز

نویسندگان

حامد فروغی فر

علی اصغر جعفرزاده

حسین ترابی گلسفیدی

ناصر علی اصغرزاد

نورایر تومانیان

چکیده

بررسی تغییرات مکانی و توزیع فراوانی ویژ­گی­های فیزیکی و شیمیایی خاک سطحی در داخل و بین شکل­های اراضیمختلف دشت تبریز در مقیاس ناحیه­ای مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. سیزده ویژ­گی برای 98 نقطه خاک سطحی اندازه­گیری گردید. نمونه­برداری به صورت شبکه­ای منظم و به فاصله 1000 متر با توجه به میزان تغییرات خاک انجام شد. شکل­های اراضی در ناحیه مورد مطالعه تپه، دشت دامنه­ای، دشت آبرفتی رودخانه­ای، دشت و اراضی پست بود. مقدار رس، سیلت، درصد آهک، جرم مخصوص ظاهری، واکنش خاک و ظرفیت تبادل کاتیونی دارای توزیع نرمال بوده و میانگین وزنی قطر خاکدانه، هدایت الکتریکی، نیتروژن کل، شن، کربن آلی، فسفر قابل جذب و  نسبت جذب سدیم دارای توزیع نرمال لگاریتمی بودند. تفکیک نمونه­ها در واحدهای شکل­ اراضی باعث بهبود توزیع نرمال داده­ها گردید به­طوریکه در شکل­ اراضی تپه، دشت آبرفتی رودخانه­ای و اراضی پست تمام  ویژ­گی­ها نرمال بودند. در بین ویژ­گی­­های اندازه­گیری شده آهک وابستگی مکانی نداشت. میانگین وزنی قطر خاکدانه، جرم مخصوص ظاهری، ازت کل، کربن آلی، فسفر قابل جذب، سیلت و شن وابستگی مکانی متوسط داشتند. ظرفیت تبادل کاتیونی، ph خاک، نسبت جذب سدیم، هدایت الکتریکی و رس از وابستگی مکانی قوی برخوردار بودند. نتایج نشان می­دهد که وابستگی مکانی ویژ­گی­های خاک بیشتر تحت تأثیر ویژ­گی­های ذاتی مثل مواد مادری، پستی و بلندی و نوع خاک می­باشد. هم­چنین تغییرپذیری در ویژ­گی­های خاک نتیجه تغییر در محیط­های رسوب­گذاری و یا اختلاف در مراحل خاکسازی یا هیدرولوژیکی برای موقعیت­های مختلف شکل­های اراضی می­باشد و می­تواند تحت تاثیر آبیاری، کود، بالا آمدن سطح ایستابی و یا مدیریت کشاورزی قرار گیرد. بنابراین، این عوامل ممکن است باعث انحراف داده­ها از حالت نرمال گردیده و سبب چولگی داده­ها در یک واحد نقشه شوند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییرات مکانی برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک سطحی در شکل‌های اراضی مختلف دشت تبریز

        بررسی تغییرات مکانی و توزیع فراوانی ویژ­گی­های فیزیکی و شیمیایی خاک سطحی در داخل و بین شکل­های اراضیمختلف دشت تبریز در مقیاس ناحیه­ای مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. سیزده ویژ­گی برای 98 نقطه خاک سطحی اندازه­گیری گردید. نمونه­برداری به صورت شبکه­ای منظم و به فاصله 1000 متر با توجه به میزان تغییرات خاک انجام شد. شکل­های اراضی در ناحیه مورد مطالعه تپه، دشت دامنه­ای، دشت آبرفتی رودخانه­ای، ...

متن کامل

تغییرات مکانی شکل های مختلف فسفر در اراضی شالیزاری

چکیده: سابقه و هدف: فسفریکی از عناصر غذایی اصلی محدود کننده تولیدات کشاورزی در خاک‌های شالیزاری بسیاری از مناطق برنج خیز جهان است. در شمال ایران نیز خاک‌های شالیزاری از کمبود مدیریت متعادل و مناسب کودهای فسفره رنج می برند. شیمی فسفر در این اراضی بدلیل تاثیر فرآیند‌های شیمیایی و بیولوژیکی مؤثر بر قابلیت دسترسی آن (از طریق تاثیر بر شکل‌های گوناگون فسفر) پیچیده می باشد. بنابراین شکل-های گوناگون فس...

متن کامل

بررسی تأثیر مواد مختلف اصلاحی بر برخی ویژگی¬های فیزیکی- شیمیایی خاک¬های شور و سدیمی

شور و سدیمی‌شدن خاک از جنبه‌های مهم تخریب اراضی به­ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک به شمار می­آید. این تحقیق به بررسی نقش مواد اصلاح‌کننده مختلف، در تغییر ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک­های شور و سدیمی شامل هدایت الکتریکی، درصد سدیم تبادلی، کربن آلی، وزن مخصوص ظاهری، رطوبت اشباع، رطوبت ظرفیت زراعی و رطوبت قابل استفاده می‌پردازد. آزمایش­ها به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار مواد ...

متن کامل

اثر مدیریت خاکورزی بر تغییرات مکانی برخی ویژگی های خاک در اراضی شیب دار

ببه منظور مشاهده تغییر مکانی ویژگیهای خاک در اراضی مجاور با مدیریت شخم، نمونهبرداری از میانه شیب در امتداد خطوط تراز به روش خطی، از عمق سطحی، با فواصل 5 متری، به تعداد 40 نمونه در زمینهای با شخم در امتداد خطوط تراز و 45 نمونه از زمینهای مجاور با شخم در جهت شیب، انجام گرفت. اجزا بافت، رطوبت اشباع، جرم مخصوص ظاهری، میانگین وزنی و هندسی قطر خاکدانهها، ماده آلی، کربنات کلسیم تعیین گردید. معنیداری ا...

متن کامل

رابطه تکامل خاک و تنوع شکل اراضی در دشت تبریز

جهت حفظ حاصل­خیزی و افزایش بهره­وری خاک در کشاورزی پایدار، آگاهی از ویژگی­های مختلف آن ضروری می­باشد. در این تحقیق ویژگی­های فیزیکوشیمیایی و مورفولوژیکی خاک در دشت تبریز مطالعه وتأثیر شکل اراضی بر آن­ها مورد بررسی قرار گرفت و رده­بندی خاک­ها نیز انجام شد. پنج خاکرخ در تپه، دشت دامنه­ای، دشت آبرفتی رودخانه­ای، دشت آبرفتی دریاچه­ای و اراضی پست حفر و رژیم رطوبتی و حرارتی خاک مشخص گردید. از واحد تپ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دانش آب و خاک

ناشر: دانشگاه تبریز

ISSN 2008-5133

دوره 21

شماره 3 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023